Kategoria: nauka

Joseph Stiglitz napisał w New York Times tekst, gdzie podsumowuje sprawę, o której w Prawie Kultury już pisaliśmy – spór o to, czy firmy zajmujące się ludzkimi genami mają prawo je patentować. W trwającej od 2009 roku sprawie, jaką Stowarzyszenie Molekularnej Patologii (Association for Molecular Pathology – AMP) i Amerykański Związek Wolności Obywatelskich (American Civil Liberties Union – ACLU) wytoczyły firmie biotechnologicznej Myriad Genetics, chodziło o uznanie możliwości patentowania ludzkich genów.

Największa na świecie cyfrowa biblioteka Internet Archive funkcjonująca od 1996 roku rozszerzyła swoją działalność. Od niedawna na jej serwerach udostępnione zostały bazy starych stron internetowych i oprogramowania komputerowego. Ulokowana w San Francisco organizacja pozarządowa zajmuje się przechowywaniem i upublicznianiem zasobów w formie cyfrowej. Dzięki Internet Archive można zagłębić się w ogromnej liczbie udostępnianych w domenie publicznej lub na wolnych licencjach filmów, książek czy nagrań. Co jednak zrobić ze starymi programami komputerowymi czy stronami internetowymi? Czy takie treści również zasługują na uznanie ich za istotną część dziedzictwa kulturowego?

Dzisiaj Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych ogłosił wyrok w sprawie jaką Stowarzyszenie Molekularnej Patologii (Association for Molecular Pathology – AMP), Amerykański Związek Wolności Obywatelskich (American Civil Liberties Union – ACLU) wytoczyły firmie biotechnologicznej Myriad Genetics.

Heidi L. Williams, ekonomistka z Massachusetts Institute of Technology, opublikowała w czasopiśmie „Journal of Political Economy” artykuł pt.: „Prawa własności intelektualnej a innowacja: na przykładzie ludzkiego genomu” (Intellectual Property Rights and Innovation: Evidence from the Human Genome)

Australijskie Stowarzyszenie Wydawców rozważa pozwanie do sądu firmy Zookal za naruszanie praw autorskich. Ta firma zajmuje się od dwóch lat wypożyczaniem studentom podręczników. Często pozwala to studentom zaoszczędzić nawet połowę kwoty jaką musieliby zapłacić za zakup.

Uniwersytet Saint Louis przeprowadził wśród pracowników i studentów ankietę dotycząca stosunków panujących na uczelni. Uczelniany oddział Amerykańskiego Stowarzyszenia Profesorów Uniwersyteckich (AAUP), niezadowolony z pytań jakie stawiały władze uniwersytetu (pytania te nie dotyczyły bezpośrednio kontrowersyjnej osoby rektora), postanowił przeprowadzić własną, uzupełniającą ankietę.
Następnego dnia po ogłoszeniu takiego zamiaru, Steven G. Harris, prezes oddziału stowarzyszenia, otrzymał list od głównego prawnika Uniwersytetu stwierdzający, że ankieta jest chroniona prawem autorskim i wszelkie jej wykorzystanie spotka się z krokami prawnymi.
Wprawdzie prawnicy stowarzyszenia twierdzą, że gdyby taki proces doszedł do skutku z dużym prawdopodobieństwem zakończył by się odrzuceniem pozwu Uniwersytetu, jednak potencjalne koszty związane z takim procesem powodują, że na razie AAUP nie zdecydowało się na przeprowadzenie ankiety.

Jak na razie, chilling effect działa skutecznie.

zdjęcie: http://www.flickr.com/photos/ccampbell_images/4795178339/sizes/z/, autor: chutme, licencja: CC-BY

Pod obrady Amerykańskiej Izby Reprezentantów oraz Senatu trafił projekt ustawy gwarantującej dostęp do wyników badań naukowych sponsorowanych przez państwo. To dobra wiadomość nie tylko dla Amerykanów, ale dla wszystkich internautów, bo jeśli ustawa wejdzie w życie, wyniki badań będą publikowane online.

Kuba Danecki w serwisie Co Nas Uwiera zwraca uwagę na bardzo ciekawe badanie dotyczące źródeł zarobków muzyków w USA, również w rozbiciu na grupy dochodowe. Okazuje się, że przeciętnie tylko 6% przychodów artystów pochodzi ze sprzedaży nagrań – większość pieniędzy przynoszą natomiast koncerty, nauczanie i pensje za grę w zespołach.

Jak komentuje Kuba: Badania Petera DiCola pokazują krajobraz odmienny od tego, który przedstawia się podczas debat o twórczości i zarobkach artystów. Okazuje się, że podstawowe statystyki stosowane przez „antypiratów” nie mają przełożenia na rzeczywiste dochody twórców.

Na pewno bardzo interesujące byłoby też podobne badanie obejmujące muzyków pracujących w Polsce.

Grupa wydawnicza Nature, wydająca 19 pism naukowych, w nowej polityce wydawniczej dopuszcza używanie licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa. Autorzy, którzy zdecydują się na taka licencję muszą jednak zapłacić opłatę za „procesowanie artykułu otwartego dostępu”.
Infojustice.org cytuje Carlosa Castillo z hiszpańskiego Creative Commons, który pisze, że ten ruch pozwoli na dostęp do artykułów na tej licencji dla wielu zainteresowanych, którzy obecnie nie mogą sobie na niego pozwolić

Ministerstwo Zaawansowanej Edukacji, Innowacji i Technologii (Ministry of Advanced Education, Innovation and Technology) Kolumbii Brytyjskiej (prowincja Kanady) zapowiedziało, że udostępni 40 darmowych podręczników dla najbardziej popularnych przedmiotów akademickich, dostępnych on-line na otwartych licencjach.
Podręczniki mają powstać w ramach otwartego procesu koordynowanego przez BCcampus, publiczną instytucję, której zadaniem jest upowszechnianie wyższej edukacji z wykorzystaniem „usług technologii wspólnej informacji”.

Rząd Kolumbii Brytyjskiej szacuje, że taka forma pozwoli na dostęp do podręczników ok. 200 000 studentów rocznie, zaś Creative Commons szacuje, że przeciętny student może zaoszczędzić do 1000 dolarów rocznie.

zdjęcie: http://www.flickr.com/photos/opensourceway/5393579026/sizes/z/, autor: opensourceway z wykorzystaniem zdjęcia http://www.flickr.com/photos/horiavarlan/4268897748/in/photostream/ autorstwa: Horia Varlan; licencja: CC-BY-SA