1%
Logo akcji 1%

Droga użytkowniczko, drogi użytkowniku!

Fundacja Nowoczesna Polska to organizacja pożytku publicznego działająca na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury. Wesprzyj nasze działania, przeznaczając na nie 1% swojego podatku. Możesz to zrobić, wpisując w zeznaniu podatkowym numer KRS 0000070056.

Dowiedz się więcej

x
Prawo kultury

Czy prawo cytatu dotyczy tylko tekstu czy również muzyki, obrazu? Czy chcąc wrzucić na youtube swoje zdjęcia z wakacji z czyjąś muzyką, muszę mieć zgodę autora muzyki? Czy wykorzystując w kontekście dydaktycznym swoje dzieło muszę mieć zgodę na rozpowszechnienie obrazków które ono zawiera?

Przepis o dozwolonym cytacie (art. 29 ust. 1 pr. aut.) dotyczy każdego rodzaju utworów. Jednak w przypadku utworów innych niż wyrażone słowem (pismem) istnieje więcej trudności na drodze do ustalenia, czy ich wykorzystanie mieści się jeszcze w ramach dozwolonego cytowania, czy też mamy do czynienia z zapożyczeniem innego rodzaju lub wręcz z opracowaniem cudzego utworu.

W przypadku wykorzystania cudzej muzyki jako podkładu do prezentacji trudno byłoby wykazać chociażby spełnienie przesłanki wyjaśniania, nauczania lub analizy krytycznej, choć oczywiście nie można wykluczyć, że jakaś muzyka może służyć wyjaśnieniu prezentowanych fotografii (np. podłożenie wykonania utworu, który był grany podczas robienia zdjęcia; wykonanie utworu autora, który jest na prezentowanym zdjęciu). Osobna przesłanka legalności cytatu – prawa gatunku twórczości jest na tyle nieokreślona, że naprawdę trudno powiedzieć na jej temat coś konkretnego (nie można np. wykluczyć, że określony sposób prezentacji jest takim gatunkiem i uzasadnia wykorzystanie cudzej muzyki).

Podobna sytuacja zachodzi w przypadku posługiwania się cudzymi obrazkami w kontekście dydaktycznym. Jest to możliwe, ale jeżeli powołujemy się na dozwolony cytat, trzeba osobno rozważyć uzasadnienie wykorzystania każdego obrazka. W przypadku dydaktyki (oświaty) istnieje jednak dodatkowa możliwość – zamiast na art. 29 pr. aut. określający przesłanki cytatu może istnieć podstawa do powołania się na art. 27 pr. aut., który ma znacznie szerszy zakres. Wymagane jest wtedy wykazanie celu dydaktycznego oraz ustalenie, że działamy w ramach instytucji naukowej lub oświatowej (na marginesie – art. 27 dotyczy też wykorzystania w celach badawczych).