Prowadzę stronę WWW o książkach. We współpracy z jedną z kawiarni chcemy zorganizować cykl spotkań o książkach, w ramach których zamierzamy pokazywać filmy będące adaptacjami dzieł literackich. Czy będzie to nielegalne zakładając, że spotkania są nieodpłatne i mają aspekt edukacyjny?

Korzystanie z cudzego utworu wymaga uzyskania zgody uprawnionego. Polskie prawo autorskie nakazuje domniemywać, że uprawnionym do filmu (utworu audiowizualnego) jest jego producent. Do niego należy się zatem udać w pierwszej kolejności, albo do reprezentującej producentów filmowych organizacji zbiorowego zarządzania.

Zgoda nie jest wymagana, jeżeli korzystanie mieści się w granicach dozwolonego użytku. Nieodpłatny i edukacyjny charakter projekcji nie wystarcza jednak do uznania, że jest to dozwolony użytek. Z dozwolonym użytkiem mamy bowiem do czynienia tylko wtedy, gdy spełnione są wszystkie przesłanki konkretnego przepisu ustawy regulującego jedną z kilkunastu sytuacji, w których korzystanie nie wymaga zgody uprawnionego. Niektóre z nich wymagają nieodpłatności, niektóre zawężenia do celu edukacyjnego, ale nie są to wszystkie przesłanki.

Dla przykładu, art. 27 zezwala na korzystanie z utworów (a więc i na wyświetlanie filmów), ale wymaga przede wszystkim, aby korzystający był instytucją naukową lub oświatową. Co więcej, instytucja ta nie musi uzyskiwać zgody tylko wtedy, gdy korzystanie mieści się w jej celu dydaktycznym lub naukowym. W omawianej sytuacji nie można bez istotnych wątpliwości twierdzić, że osoba prowadząca serwis WWW oraz kawiarnia mogą zostać uznane za „instytucje oświatowe”. Osobnym źródłem wątpliwości jest otwarty charakter imprezy, gdyż zakres korzystania w ramach art. 27 odnosi się zwykle do kręgu uczniów (słuchaczy, studentów) danej instytucji. Inne przepisy o dozwolonym użytku tym bardziej nie odnoszą się do omawianej sytuacji.