Prawo kultury

Czy reprodukcje w formie cyfrowej znanych obrazów lub innych dzieł sztuki artystów zaliczanych do czołówki światowych twórców np. Picasso, Mondrian, Bacon i.in są chronione prawem autorskim? Czy samodzielnie zrobione zdjęcie obrazu można dowolnie wykorzystywać? Czy istnieje źródło internetowe, z którego można czerpać reprodukcje za darmo i je rozpowszechniać?

O wygaśnięciu ochrony decyduje upływ czasu. W prawie polskim jest to obecnie 70 lat licząc od śmierci twórcy, wobec czego utwory wszystkich wymienionych w pytaniu malarzy są jeszcze chronione.

Reprodukcja lub fotografia chronionego utworu sama może być utworem, o ile doszukamy się w niej wkładu indywidualnej twórczości jej autora. Taki osobny utwór jest też osobno chroniony.

Jeżeli zatem samodzielnie zrobimy zdjęcie obrazu, to ewentualne prawa do fotografii będą przysługiwać nam. Korzystanie z niej zależy jednak od uzyskania zgody uprawnionego do obrazu, jeżeli nie przeszedł on jeszcze do domeny publicznej.

Jeżeli natomiast mamy do czynienia z reprodukcją utworu znajdującego się w domenie publicznej, która została jednak stworzona w sposób twórczy, to korzystanie z niej zależy od zgody twórcy reprodukcji (o ile nie ograniczymy się do korzystania w granicach dozwolonego użytku).

W Internecie można znaleźć wiele źródeł utworów dostępnych do wykorzystania na wolnych licencjach (nie zawsze oznacza to możliwość nieodpłatnego wykorzystania, ale same licencje udzielane są za darmo; licencje te zawierają także pewne obowiązki – pisaliśmy o tym w odpowiedzi na wcześniejsze pytanie). Serwisem agregującym informacje o takich źródłach jest otwartezasoby.pl.