Prawo kultury

Czy w programie koncertu uczelnianego można zamieścić zdjęcie artystki rosyjskiej, wykonane w połowie lat pięćdziesiątych i darowane w latach sześćdziesiątych osobie prywatnej (Polce studiującej w tym czasie w ZSRR)? Ta rosyjska artystka jeszcze żyje, ma ok. 80 lat i mieszka w Rosji, natomiast autor zdjęcia jest nieznany.

Umieszczenie zdjęcia w programie spowoduje rozpowszechnienie dwóch przedmiotów praw: wizerunku oraz utworu fotograficznego.

Rozpowszechnienie wizerunku wymaga co do zasady zgody osoby na nim przedstawionej (art. 81 pr. aut.). Jedną z sytuacji, w której zgoda nie jest wymagana jest rozpowszechnianie wizerunku osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych. Ten wyjątek może mieć zastosowanie w niniejszej sprawie, jeżeli zdjęcie spełnia te kryteria.

Dodatkowo konieczna jest zgoda fotografa. Prawo autorskie pozwala publikować fotografie bez zgody twórcy o ile nawiązanie porozumienia z nim celem uzyskania jego zezwolenia napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, ale jest to możliwe tylko przy publikacjach encyklopediach i atlasach (art. 33 pr. aut.). Nawet wtedy, fotograf ma prawo do wynagrodzenia. Zgody może udzielić nie tylko fotograf, ale też reprezentująca go organizacja zbiorowego zarządzania. Aktualnie trwają prace nad wdrożeniem dyrektywy o utworach osieroconych, która może ułatwić rozwiązywanie takich problemów.