1%
Logo akcji 1%

Droga użytkowniczko, drogi użytkowniku!

Fundacja Nowoczesna Polska to organizacja pożytku publicznego działająca na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury. Wesprzyj nasze działania, przeznaczając na nie 1% swojego podatku. Możesz to zrobić, wpisując w zeznaniu podatkowym numer KRS 0000070056.

Dowiedz się więcej

x
Prawo kultury

Czy istnieje tabela stawek minimalnych dla wykorzystania nagrań video? Jakie warunki musi spełniać materiał video aby został objęty prawem autorskim?

Generalną zasadą prawa autorskiego jest to, że wysokość wynagrodzenia ustala się z uprawnionym w drodze indywidualnej umowy. Wyjątkiem od tej zasady jest zbiorowe zarządzanie. Organizacje zbiorowego zarządzania działają na rzecz wielu twórców i wiele utworów, wobec czego stosują zazwyczaj gotowe cenniki zwane tabelami wynagrodzeń.

Każda szanująca się organizacja zbiorowego zarządzania dąży do tego, aby jej tabele zostały zatwierdzone przez Komisję Prawa Autorskiego (organ powoływany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego). Wtedy bowiem, określone w nich stawki stają się cenami minimalnymi i nie jest możliwe wynegocjowanie niższego wynagrodzenia. Tabele obowiązują jednak w stosunkach pomiędzy użytkownikami a organizacjami zbiorowego zarządzania. Indywidualny twórca może powoływać się na nie jedynie posiłkowo, np. jako odniesienie pomocne w wyliczeniu należnego wynagrodzenia, gdy nie zostało ono uzgodnione lub przy obliczaniu odszkodowania.

Ochrona materiału wideo na gruncie ustawy o prawie autorskim to bardzo szeroki temat. Dotyka on problematyki utworu audiowizualnego oraz wideogramów i mógłby być przedmiotem bardzo obszernego opracowania. Jednak w największym skrócie wystarczy odwołać się do definicji utworu w ogóle. Zgodnie z ustawą, z chronionym utworem mamy do czynienia wtedy, gdy (1) dane dobro niematerialne jest wytworem indywidualnej twórczości ludzkiej i zostało (2) ustalone w jakiejkolwiek postaci. Pojęcie „indywidualna twórczość” nie jest jasno zdefiniowane, ale jego interpretacja w orzecznictwie jest na tyle liberalna, że za utwory bywają uznawane przedmioty, o których zazwyczaj w ogóle nie myślimy w kategoriach artystycznych (stopień artyzmu nie ma zresztą żadnego prawnego znaczenia). Za utwór uznano na przykład specyfikacje istotnych warunków zamówienia. Poziom indywidualnej twórczości wymagany dla uznania za utwór jest minimalny.

Nie oznacza to jednak, że wszystko jest chronione. Wątpliwości pojawiają się zwłaszcza wtedy, gdy mamy do czynienia z prostą rejestracją rzeczywistości bez ingerencji ze strony rejestrującej osoby. Wątpliwości zachodzą także w sytuacji, gdy ingerencja ta wynika z pewnych zewnętrznych uwarunkowań, jak np. przyjęte standardy oświetlenia, kadrowania, zapisu itd.

Prawo autorskie nie zawiera domniemania twórczości. To, że dany materiał jest utworem powinna wykazać ta osoba, która domaga się ochrony prawno-autorskiej.