1%
Logo akcji 1%

Droga użytkowniczko, drogi użytkowniku!

Fundacja Nowoczesna Polska to organizacja pożytku publicznego działająca na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury. Wesprzyj nasze działania, przeznaczając na nie 1% swojego podatku. Możesz to zrobić, wpisując w zeznaniu podatkowym numer KRS 0000070056.

Dowiedz się więcej

x
Prawo kultury

Czy produkcja koszulek typu T-shirt z nadrukiem/grafiką, która będzie indywidualną pracą autorską zainspirowaną fragmentem lub tytułem utworu muzycznego/piosenki, wiąże się w jakikolwiek sposób z naruszeniem praw autorskich kompozytora lub autora tekstu? Czy jeżeli stworzę grafikę zainspirowaną tytułem „Nie wierz nigdy kobiecie” (Budka Suflera) i będę chciał ją umieścić na koszulkach, a później je sprzedawać (ale bez umieszczenia na koszulce jakichkolwiek logotypów zespołu itp.), to czy naruszam prawa autorskie? Czy mogę podawać na stronie internetowej tytuł piosenki lub krótki fragment tekstu w postaci 2,3 lub 4 słów jako inspirację konkretnych produktów (koszulek, czapek itp.)?

Zgodnie z polskim prawem, tytuły piosenek mogą być chronione przez prawo autorskie, jeżeli stanowią odrębne utwory. Żeby tak było, muszą one stanowić przejaw indywidualnej twórczości. Innymi słowy, są one takim rezultatem pracy twórczej, którego z dużym prawdopodobieństwem nie uzyskałaby inna osoba niż dany autor. Sytuacje takie zdarzają się stosunkowo rzadko, ze względu na ograniczoną możliwość doboru słów. Są jednak takie tytuły, które cechują się na tyle wysokim stopniem oryginalności i indywidulaności, że będą one objęte ochroną prawnoautorską i będą mogły zostać wykorzystane bez zgody twórcy wyłącznie na podstawie i w granicach przepisów dotyczących dozwolonego użytku (zob. odpowiedzi na pytania odnoszące się do dozwolonego użytku). Przykłady takich tytułów można znaleźć tutaj.

Jeżeli chodzi o wykorzystanie fragmentów tekstów piosenek (chodzi oczywiście o fragmenty, które stanowią utwór), to ich użycie może być dozwolone na prawach cytatu, w celach takich jak wyjaśnianie, polemika, analiza krytyczna lub naukowa, nauczanie lub jeśli służą do stworzenia parodii, pastiszu, karykatury danego utworu. Ponadto muszą one zostać umieszczone w samoistnym utworze, czyli konieczne jest aby cytat stanowił część większej, stworzonej samodzielnie całości. W przypadku napisu na koszulce zwłaszcza pierwsze z tych kryteriów może być trudne do spełnienia. Więcej o umieszczaniu cytatów na tekstyliach może przyczytać tutaj.