Utwory osierocone na Forum Prawa Autorskiego

Prezentacje stanowisk poprzedziło wystąpienie ministra Bogdana Zdrojewskiego, który zachęcił do merytorycznej dyskusji i przypomniał o istotnych wartościach, jakie reguluje prawo autorskie. Uczestnicy obejrzeli także krótki film o utworach osieroconych pokazujący jak wiele ciekawych materiałów nie może być udostępnianych. Film uświadamia także ogrom pracy koniecznej do digitalizacji tych utworów.

Swoje stanowiska zaprezentowało wiele organizacji. Interesującym wątkiem, który chyba nie wzbudził niczyjego zdecydowanego sprzeciwu jest propozycja, aby nie ograniczać się do literalnego wdrożenia dyrektywy 2012/28. Umożliwiłoby to korzystanie z tych utworów podmiotom innym niż tam wymienione. Uczestnicy nie byli jednak już tak zgodni co do zasad tego korzystania. Chyba najwięcej głosów opowiadało się za jakąś formą zbiorowego zarządzania tymi utworami, przy czym niektórzy zwracali też uwagę na możliwość wprowadzenia tzw. licencji przymusowych. Warto wobec tego przypomnieć, że podstawowym mechanizmem przewidzianym w dyrektywie ma być dozwolony użytek.

Piszący te słowa zauważył, że wiele osób definiowało problem utworów osieroconych dość wąsko, patrząc na niego tylko z perspektywy swojej własnej praktyki i organizacji. Jest to oczywiście zrozumiałe, ale tym większa nadzieja, że dalsza wymiana poglądów w ramach Forum pozwoli uświadomić sobie nawzajem istnienie innych aspektów problemu. Wydaje się bowiem, że nie ma jednego rozwiązania problemu utworów osieroconych, które pasowałoby do wszystkich sytuacji, w których ten problem istnieje.