Ciasteczka – czym są, jak o nich informować?
Ciasteczka to niewielkie informacje, które strony internetowe przesyłają swoim użytkownikom „na przechowanie”. Przechowane informacje są przy kolejnych wizytach przesyłane stronie z powrotem. Dzięki temu możliwe jest powiązanie ze sobą różnych czynności wykonywanych przez pojedynczego użytkownika, np. kolejnych stron wyświetlonych w ramach pojedynczej sesji lub wizyt na jednej bądź nawet na różnych stronach. Niektóre ciasteczka są konieczne do działania serwisów internetowych – pozwalają np. zidentyfikować sesję zalogowanego na swoje konto użytkownika. Inne pozwalają autorom stron zbierać użyteczne informacje statystyczne o korzystaniu z ich serwisów. Są też ciasteczka, które pozwalają zbierać o nas informacje użyteczne np. dla reklamodawców.
Serwisy internetowe mogą jednak używać ciasteczek tylko przy współpracy użytkownika i jego przeglądarki. Większość przeglądarek domyślnie akceptuje wszystkie prośby o przechowanie ciasteczek, możemy jednak wydać im inne instrukcje. W tym celu warto zapoznać się z instrukcją „Świadomy ciasteczkowicz” wydaną przez fundację Panoptykon, a także zainstalować w swojej przeglądarce wtyczkę Ghostery, pozwalającą identyfikować ciasteczka o różnym przeznaczeniu i blokować te, których sobie nie życzymy.
Jak informować użytkownika swojej strony o ciasteczkach?
22 marca 2013 weszła w życie nowelizacja prawa telekomunikacyjnego, która w art. 173 nakazuje serwisom internetowym informowanie użytkownika o celu używania ciasteczek i możliwości zmiany odpowiednich ustawień przeglądarki. Warto pamiętać, że:
- spod tego obowiązku wyłączone są ciasteczka konieczne do poprawnego działania serwisu (np. ciasteczka sesji),
- nie wystarczy tylko prosta informacja, że używamy ciasteczek – ważne jest wskazanie celu, w jakim ich używamy.
Najpopularniejszy sposób realizacji tego obowiązku polega na jednokrotnym wyświetleniu każdemu użytkownikowi odpowiedniego boksu informacyjnego. Boks bywa też zaopatrzony w przycisk „zamknij” bądź „zgadzam się”, po kliknięciu którego przestaje się pojawiać przy kolejnych odsłonach. Z technicznego punktu widzenia, informacja o tym, że boks nie powinien już się pojawiać, zapisywana jest w specjalnym ciasteczku.
To rozwiązanie ma poważne wady:
- Wielu użytkowników nie zauważy boksu w ogóle albo zignoruje go – zwłaszcza jeśli są skoncentrowani na szukaniu na naszej stronie innej, interesującej ich informacji. Nie mają przy tym (łatwej) możliwości, by wrócić do informacji i zapoznać się z nią w wybranym przez siebie czasie.
- Boks będzie prezentowany przy każdym wejściu na stronę dokładnie tym użytkownikom, którzy najmniej go potrzebują: tym, którzy faktycznie skorzystali z możliwości zablokowania ciasteczek. W ich przypadku fakt jednokrotnego wyświetlenia boksu bądź kliknięcia przycisku „zamknij” nie zostanie zarejestrowany.
Aby zapobiec tym problemom, należy:
- Przede wszystkim dostarczyć użytkownikowi potrzebną mu informację w postaci stałego linku na stronie. Dzięki temu nasza strona jest przewidywalna, a użytkownik może swobodnie dotrzeć do interesującej go informacji.
- Jeśli chcemy dodatkowo wyświetlić jednorazowo boks informacyjny, należy przed jego wyświetleniem sprawdzić, czy przeglądarka użytkownika akceptuje ciasteczka (ustawiając ciasteczko testowe i/lub wykorzystując w tym celu odpowiedni kod Javascript. Boks należy wyświetlić tylko tym użytkownikom, których przeglądarki przyjmują ciasteczka.
Aby wyłączyć te bzdurne komunikaty o ciasteczkach muszę tak skonfigurować przeglądarkę aby akceptowała ciasteczka! Czy o to chodziło Ustawodawcy?
@januszek, moim zdaniem lekko przesadzasz.
Nie powinieneś musieć akceptować ciasteczek by nie widzieć tych komunikatów. „Musisz” je akceptować przez to jak poszczególne strony wyświetlanie komunikatu implementują, a nie przez ustawodawcę.
Chociaż i tak nie do końca „musisz”, bo pojawiają się rozszerzenia do przeglądarek starające się ukrywać komunikaty tego typu. Jeżeli ktoś takiego rozszerzenia użyje to zapewne jest świadomy czym są ciasteczka i z jakiegoś powodu je blokuje.
Problemem jest, że jak grzyby po deszczu zaczęły pojawiać się strony oferujące gotowe skrypty tego typu (zazwyczaj z reklamą dla twórcy) które są po prostu kiepskie. Nie dość że zazwyczaj (? przynajmniej w tych które ja widziałem) występuje problem wspomniany w artykule, to jeszcze, nieco bardziej technicznie, używanie jQuery tylko po to by podpiąć wyświetlenie komunikatu pod zdarzenie załadowania strony razi po oczach.
Bardzo fajny, treściwy, artykuł. :)