Stanowisko Fundacji Nowoczesna Polska w unijnych konsultacjach prawa autorskiego
Na początku grudnia 2013 Komisja Europejska ogłosiła publiczne konsultacje unijnego prawa autorskiego. Po zeszłorocznym fiasku procesu „Licencje dla Europy”, którego sam tytuł sugerował możliwe rozwiązania sporów o prawo autorskie, mamy nadzieję, że Komisja tym razem w większym stopniu uwzględni perspektywę obywatelek i obywateli w tworzeniu nowych ram prawnych dla naszego przyszłego korzystania z kultury w Sieci.
Aby zachęcić obywatel/k/i do udziału w konsultacjach przygotowaliśmy przystępną platformę w języku polskim, ułatwiającą odpowiedzi na pytania z formularza KE i gorąco namawialiśmy do udziału w tych konsultacjach.
Fundacja Nowoczesna Polska przygotowała także własne odpowiedzi na zadane przez Komisję pytania. W naszym stanowisku zwracamy uwagę, że prawo autorskie powinno uwzględniać perspektywę wolności obywatelskich. Poniżej zamieszczamy najważniejsze elementy naszego stanowiska oraz link do pełnego tekstu.
Postulujemy odwrócenie logiki prawa autorskiego: wolności użytkownika nie powinny być wyjątkiem od monopolu prawnoautorskiego, ale jego immanentną cechą.
- sprzeciwiamy się pomysłowi uzyskiwania zgody posiadaczy majątkowych praw autorskich na zamieszczenie linków do treści objętych monopolem prawnoautorskim,
- zauważamy, że prawo nie powinno akceptować zachowań producentów uniemożliwiających rozpowszechnianie raz sprzedanych dóbr kultury; natomiast nie jest dobrym pomysłem przenoszenie logiki sprzedaży przedmiotów na treści w formie cyfrowej, bo prowadziłoby to do ograniczenia wolności użytkowników,
- oczekujemy skrócenia czasu obowiązywania prawa autorskich przynajmniej do ram wyznaczonych przez Konwencję Berneńską (tj. 50 lat po śmierci autora zamiast 70),
- postulujemy rozszerzenie praw zawartych w dozwolonym użytku, a także ujednolicenie ich na terytorium całej Unii Europejskiej, tak aby obywatelki i obywatele Polski mogli bez obaw wjechać z kopią utworu sporządzoną na własny użytek na terytorium Wielkiej Brytanii czy Irlandii, gdzie brak takiej wolności,
- naszym zdaniem dozwolony użytek edukacyjny, naukowy czy biblioteczny nie powinien być uzależniony od charakteru instytucji, w której ma miejsce, ale od charakteru wykonywanych czynności,
- podkreślamy potrzebę legalizacji poza-rynkowego dzielenia się plikami, np. poprzez sieci peer-2-peer,
- sądzimy, że pośrednikom w komunikacji internetowej nie powinna być przypisana rola sądu,
- postulujemy objęcie niekomercyjnego korzystania z cudzych utworów i ich adaptacji (a więc twórczości wykorzystującej cudzą twórczość) zakresem ustawowo zagwarantowanej swobody użytkownika, sprzeciwiając się podziałowi utworów na te tworzone przez „twórców” i „użytkowników”,
- przypominamy pomysł Philippe’a Aigraina na wprowadzenie opłaty zwanej kreatywnym wkładem,
- wskazujemy na zagrożenia dla prywatności związane ze zwiększaniem restrykcji prawa autorskiego.
Według mnie punktem wyjścia do reformy prawa autorskiego powinno być prawodawstwo polskie ,które jest jednym z najbardziej liberalnych w europie jak nie najłagodniejszym.Polskie prawo autorskie aby było dostosowane do ery cyfrowej nie wymaga gruntownej reformy , a jedynie drobnych usprawnień.